


o zdrowiu i chorobie człowieka
(zarówno w sensie indywidualnym, jak i społecznym)”*,


jeśli nie tylko chce znać, ale i rozumieć poglądy współczesne i przewidzieć kierunek ich dalszego rozwoju….to historia medycyny będzie mu narzędziem niezwykle użytecznym
jeśli nie tylko chce znać, ale i rozumieć poglądy współczesne i przewidzieć kierunek ich dalszego rozwoju….to historia medycyny będzie mu narzędziem niezwykle użytecznym,




Dziedzictwo medycznego kunsztu
Historical Anatomies on the Web projekt cyfrowy National Library of Medicine (NLM)
Najcenniejszym darem, jaki natura może dać człowiekowi, jest dobry wzrok… [1].
- V edycja interdyscyplinarnej konferencji naukowej „Medicina antiqua, mediaevalis et moderna. Historia – filozofia – religia V”. Kielce, 18-19 listopada 2025 r.
- Medicina antiqua, mediaevalis et moderna. Historia – filozofia – religia IV. Interdyscyplinarna konferencja naukowa
- Historia medycyny na pograniczu dziedzin. Rozważania na marginesie książki „MEDICINA, antiqua mediaevalis et moderna…
- Ogólnopolska konferencja naukowa. „Muzealnictwo medyczne i farmaceutyczne. Tradycje – problemy – perspektywy”. Bydgoszcz, 29-30.09.2023
- IV Ogólnopolskie seminarium z historii farmacji. „Zielarstwo i ziołolecznictwo. Przeszłość – teraźniejszość”. Bydgoszcz, 27-28.10.2023
- Interdyscyplinarna Konferencja Naukowa. „Dzieciństwo. Medyczne i kulturowe aspekty na przestrzeni dziejów”
„Lekarz jest sługą sztuki [lekarskiej], a pacjent z pomocą lekarza musi walczyć z chorobą”
„W praktyce lekarskiej należy [hołdować] dwóm zasadom: pomagać lub [przynajmniej] nie szkodzić”

Galen
z Pergamonu
II/III wiek po chr.
O moich własnych ksiĘgach
(De libris propriis liber)
(Περὶ τῶν ἰδίων βιβλίων)
„Wielu spośród współczesnych [Galenowi] lekarzy i filozofów nie potrafi poprawnie [ze zrozumieniem] czytać, a jednak często nauczają tej największej i najwspanialszej nauki – spośród wszystkich sztuk – którą jest filozofia lub medycyna. Tego rodzaju zaniedbania [w wykształceniu] miały swój początek wiele lat temu, kiedy byłem jeszcze młodzieńcem, jednak nie osiągnęło [wówczas] jeszcze takiej skrajności jak ma to miejsce w czasach obecnych”.
→ KARCZEWSKI, ŁUKASZ, & KRAJEWSKA, JUDYTA, (2023). GALEN Z PERGAMONU, O MOICH WŁASNYCH KSIĘGACH. VOX PATRUM, 86, 123–162.

Razes
Abū Bakr Muḥammad ibn Zakariyyāʾ ar-Rāzī
(854-925)
„Pisząc tę książkę, modliłem się do Boga, aby kierował i prowadził mnie do prawdy. Smuci mnie [mój] sprzeciw i krytyka Galena, człowieka, z którego morza wiedzy wyciągnąłem wiele. Rzeczywiście, on jest Mistrzem, a ja jestem uczniem. Chociaż ten szacunek i uznanie [dla niego] pozostanie, nie powinienem przestać wątpić [i pisać o tym], co jest błędne w jego teoriach. Wyobrażam sobie i czuję głęboko w moim sercu, że Galen wybrał mnie do realizacji tego zadania, a gdyby żył, pogratulowałby mi tego, co robię. Mówię to, ponieważ celem Galena było poszukiwanie i znajdowanie prawdy oraz wyprowadzenie światła z ciemności. Żałuję, że [już] nie żyje i nie może przeczytać tego, co napisałem*.
* 2. Por. ł. Karczewski, J. Krajewska, “Galen z Pergamonu )”, VOX PATRUM 82(2022)

ZARAZA, CHOROBA I ŚMIERĆ WE WCZESNYM CHRZEŚCIJAŃSTWIE
W polskiej historii nie brak było epidemii; dawniej pojawiały się nawet co kilka lat

„Przysięgam na Apollina, lekarza, na Asklepiosa, Hygieę i Panaceę…”
„Przyjmuję z szacunkiem i wdzięcznością dla moich Mistrzów nadany mi tytuł lekarza i w pełni świadomy związanych z nim obowiązków przyrzekam: obowiązki te sumiennie spełniać; służyć życiu i zdrowiu ludzkiemu…”










W NORWICH
(Norwich State Hospital for the Insane)
ROK OTWARCIA 19O4







(The Essex County Isolation Hospital)
ROK ZAŁOZENIA 1932